Peer To Peer Network – Mạng ngang hàng còn gọi là mạng đồng đẳng là một loạt các thiết bị lưu trữ có thể chia sẻ tài nguyên với nhau. Các doanh nghiệp nhỏ thường sử dụng mô hình này trong nội bộ.Vậy mạng Peer to peer cụ thể là gì? Mô hình P2P được thực hiện như thế nào? Để biết thêm về mô hình này, hãy cùng xem bài viết dưới đây của Terus!
Mạng P2P là một hệ thống phân tán, nơi các thiết bị (peer) cùng nhau chia sẻ tài nguyên và thực hiện công việc. Mỗi peer vừa là người cung cấp, vừa là người sử dụng dịch vụ, tạo thành một mạng lưới rộng lớn và linh hoạt. Đặc điểm nổi bật của P2P là khả năng chia sẻ tài nguyên đa phương tiện một cách dễ dàng và nhanh chóng, tuy nhiên cũng tiềm ẩn những rủi ro về vi phạm bản quyền."Mạng ngang hàng (P2P) đã có một hành trình dài và đầy biến động. Từ những buổi chat đơn giản giữa các máy tính cá nhân vào những năm 1980, P2P đã vươn mình trở thành một công nghệ cốt lõi, định hình lại cách chúng ta chia sẻ thông tin.Sự ra đời của Napster và Gnutella đã mở ra một kỷ nguyên mới, cho phép người dùng chia sẻ mọi thứ từ âm nhạc đến các loại tệp tin khác. Và với sự ra đời của Bitcoin, P2P đã chứng minh được tiềm năng to lớn trong việc tạo ra một hệ thống tài chính phi tập trung, minh bạch và an toàn.
Sự bình đẳng giữa máy chủ và máy khách được gọi là mạng ngang hàng chính. Một mạng lưới người dùng phân tán hỗ trợ hệ thống. Trong đó, các thiết bị sử dụng ứng dụng phần mềm hoạt động như một phương tiện trung gian cho việc chia sẻ dữ liệu. Người dùng có thể gửi các tệp đến một thiết bị trên mạng khi họ tìm và tải chúng.Một số những ngành dịch vụ đang ứng dụng mạng ngang hàng peer to peer như:
Các cấu trúc liên kết Peer to peer đã được sử dụng từ thời ARPANET, nhưng nó mới trở nên phổ biến vào năm 1990. Để hiểu rõ hơn về Peer to peer, hãy cùng xem phần tiếp theo!
Mạng P2P hoạt động như một lớp mạng ảo chồng lên trên mạng vật lý hiện có. Lớp mạng này cho phép các thiết bị kết nối trực tiếp với nhau mà không cần qua một máy chủ trung tâm. Điều này tạo ra một hệ thống phân tán, linh hoạt và có khả năng mở rộng cao.Trong mạng P2P, dữ liệu được truyền trực tiếp giữa các thiết bị thông qua các liên kết logic được thiết lập trên lớp mạng ảo. Các lớp ứng dụng ngang hàng sẽ sử dụng các giao thức đặc biệt để tìm kiếm và chia sẻ dữ liệu với nhau. Lớp mạng ảo này đóng vai trò như một danh bạ, giúp các thiết bị tìm thấy nhau và trao đổi thông tin một cách hiệu quả.
Mạng P2P không có cấu trúc trung tâm, các node kết nối với nhau một cách tự do và linh hoạt. Điều này tạo ra một hệ thống mạng phân tán, có khả năng thích ứng cao với các thay đổi về quy mô và cấu hình mạng. Các mạng như Kazaa, Gnutella và Gossip là những ví dụ điển hình cho thấy sự linh hoạt của mô hình mạng này.
Một trong những cấu trúc phổ biến trong mạng P2P hiện nay là bảng băm phân tán (DHT). DHT hoạt động như một danh bạ khổng lồ, giúp các peer tìm kiếm và chia sẻ tài nguyên một cách hiệu quả. Mỗi file trong mạng sẽ được gán một khóa băm duy nhất, và thông tin về nơi lưu trữ file đó sẽ được lưu trữ trong DHT. Bất kỳ peer nào cũng có thể truy cập DHT để tìm kiếm file mình cần, mà không cần biết trước địa chỉ của peer đang sở hữu file đó.
Các mô hình client-server và Peer to peer tạo nên các mô hình kết hợp. Mô hình kết hợp thường bao gồm một server trung tâm hỗ trợ các peer tìm nhau.Cấu trúc của mô hình này giúp cân bằng các chức năng tập trung được cung cấp bởi mạng có cấu trúc server/client. Nhiều mô hình kết hợp được sử dụng. Spotify là một ví dụ điển hình về mô hình kết hợp.Mô hình kết hợp hiện được đánh giá cao hơn so với mạng không có cấu trúc. Một số chức năng quan trọng chứng minh điều này, chẳng hạn như tìm kiếm, yêu cầu hoạt động tập trung nhưng được hưởng lợi từ sự kết hợp giữa các node không tập trung do mạng không cấu trúc cung cấp.
CoopNet, còn được gọi là mạng lưới hợp tác, là một hệ thống phục vụ không tải dành cho những peer gần đây đã tải xuống nội dung. Venkata N. Padmanabhan và Kunwadee Sripanidkulchai, các nhà khoa học máy tính tại Đại học Carnegie Mellon và Microsoft Research, đã đề xuất mạng lưới.Có khả năng giảm tải từ server của hệ thống phân phối nội dung CoopNet. Đặc biệt, khi một server bị quá tải, nó sẽ chủ động chuyển các thành viên này đến những thành viên đồng ý phản chiếu nội dung đó.
Mạng P2P hoạt động dựa trên cơ chế chia sẻ tài nguyên trực tiếp giữa các thiết bị, loại bỏ sự phụ thuộc vào máy chủ trung tâm. Điều này không chỉ giúp tăng tốc độ truyền tải dữ liệu mà còn đảm bảo tính liên tục và ổn định của mạng. Bên cạnh đó, mạng P2P còn rất linh hoạt, cho phép mở rộng quy mô một cách dễ dàng và không giới hạn số lượng người tham gia.
Cấu trúc phân tán của mạng P2P khiến việc quản lý trở nên vô cùng phức tạp, tạo điều kiện cho các hoạt động bất hợp pháp diễn ra. Bên cạnh đó, tính mở của mạng P2P cũng là nguyên nhân dẫn đến nhiều lỗ hổng bảo mật, khiến người dùng dễ bị tấn công bởi virus, mã độc và các cuộc tấn công mạng khác.Chất lượng dịch vụ trên mạng P2P thường không ổn định, phụ thuộc vào nhiều yếu tố ngẫu nhiên, gây ảnh hưởng đến trải nghiệm người dùng. Việc tìm kiếm thông tin trên mạng P2P cũng đòi hỏi người dùng phải có kỹ năng và kiến thức nhất định.
Mạng ngang hàng tạo ra một không gian mạng ảo độc lập, nơi các thiết bị có thể kết nối và giao tiếp trực tiếp với nhau mà không bị giới hạn bởi cấu trúc vật lý của mạng. Lớp mạng ảo này hoạt động như một lớp phủ, cho phép các thiết bị trong mạng P2P tương tác một cách linh hoạt và hiệu quả.
Khác với các mạng có cấu trúc, mạng ngang hàng không cấu trúc không có một sơ đồ kết nối cố định. Các nút trong mạng kết nối với nhau một cách ngẫu nhiên, tạo thành một cấu trúc mạng phân tán. Điều này giúp mạng có khả năng chịu lỗi cao nhưng cũng làm giảm hiệu quả trong việc tìm kiếm thông tin.
Hãy hình dung mạng P2P như một chợ trời khổng lồ, nơi mọi người có thể mua bán, trao đổi các loại hàng hóa khác nhau. Thay vì bày bán hàng hóa ở một cửa hàng cố định, mỗi người đều mang hàng hóa của mình đến chợ. Nhờ vào một hệ thống chỉ mục thông minh, bạn có thể dễ dàng tìm thấy bất kỳ món hàng nào mình cần, dù nó được bày bán ở bất kỳ gian hàng nào.
Mạng P2P có một cấu trúc mạng độc đáo, nơi mỗi thiết bị tham gia đều đóng vai trò như một nút kết nối độc lập. Điều này tạo ra một hệ thống mạng phân tán, có khả năng chịu lỗi rất cao. Ngay cả khi một số nút gặp sự cố, mạng vẫn có thể tiếp tục hoạt động bình thường nhờ vào sự chia sẻ tài nguyên của các nút còn lại.
Trong mạng tập trung, quản trị viên nắm giữ quyền kiểm soát tuyệt đối đối với dữ liệu, giống như một người giữ chìa khóa của một kho hàng khổng lồ. Việc sao lưu và phục hồi dữ liệu trở nên dễ dàng hơn vì tất cả thông tin đều được tập trung tại một nơi.Tuy nhiên, nếu kho hàng đó bị cháy hoặc bị mất trộm, tất cả dữ liệu bên trong sẽ bị mất. Ngược lại, trong mạng P2P, dữ liệu được phân tán trên nhiều thiết bị khác nhau, giống như việc chia nhỏ một kho hàng thành nhiều kho nhỏ. Điều này giúp tăng khả năng phục hồi dữ liệu, nhưng đồng thời cũng làm cho việc quản lý và tìm kiếm dữ liệu trở nên phức tạp hơnkể.